Contextuele verbijzondering
Jan van Til
Kent u die methode?
Contextuele verbijzondering, hier verder afgekort tot Cover, is een state-of-the-art methode voor heel geavanceerde
informatiemodellering. Cover is sterk gericht op semantische interoperabiliteit
en stelt u in staat om zowel verschillen als overeenkomsten in betekenis van
informatie ordelijk samenhangend in
één informatiemodel onder te brengen.
Interoperabiliteit gaat over
de mogelijkheid tot het uitwisselen, en daarmee ook het delen van informatie.
Daar hebben wij, mensen, pas iets aan als de betekenis van die informatie helder is. Daarzonder ontstaat in onze
moderne en o zo veranderlijke informatiesamenleving gemakkelijk verwarring en
irritatie. Wanneer mensen onderling uitgewisselde informatie van dezelfde betekenis
voorzien, heten ze semantisch interoperabel. En
alleen dan is de uitgewisselde informatie direct bruikbaar en kunnen zij snel
en effectief dóórpakken!
Semantische
interoperabiliteit is, met andere woorden, een voorwaarde voor helder begrip en,
in het kielzog daarvan, vlotte en vruchtbare samenwerking tussen mensen in gevarieerde
en variërende verbanden. En dat is van groot belang – al helemaal in
concurrerende omgevingen.
Omdat informatie maar al te
vaak voor meerdere uitleg (betekenis) vatbaar is, moet altijd helder zijn in
welke context die informatie ‘staat’.
Alleen dan lost ambiguïteit eenduidig op en valt betekenis op haar vaste
plaats. En in hedendaagse dynamiek ontwikkelen die contexten zich recht onder uw en mijn neus! Ze laten zich niet insluiten. Ze laten zich
ook niet (zomaar) standaardiseren. Vaak is er alle reden voor verschil in
betekenis. Wie als moeder van een pleegkind kan doorgaan, hangt toch ècht af van de specifieke situatie waarin naar dat moederschap
wordt gevraagd! Wie dergelijke verschillen probeert te ‘standaardiseren’, draagt
bij aan verwarring en brokkenmakerij. Zo gaat het niet goed werken. Hopeloos.
Lettend op betekenis van
informatie, wordt onderling menselijke samenwerking niet alleen met
standaardisatie maar zeker ook met variatie van betekenis sterk bevorderd. Wie
reële verschillen in betekenis erkent, ziet de overeenkomsten scherper en komt
tot veel effectievere samenwerkingsverbanden.
En Cover is zo krachtig dat
het zowel verschillen (variatie) als ook overeenkomsten (standaardisatie) in
betekenis ordelijk samenhangend in één model bij elkaar brengt. Daarbij is
Cover nadrukkelijk niet beperkt tot traditionele organisatiegrenzen – die
tellen allang niet meer voor informatie. Betekenis van informatie moet juist
over organisatiegrenzen heen (ketens, netwerken) betrouwbaar haar beslag
krijgen! Ook weet Cover veranderingen soepel te integreren; ze worden via
aparte contexten eenvoudigweg aan het bestaande model tóegevoegd.
Daarmee is Cover een state-of-the-art methode; ze beschikt over unieke
eigenschappen. Cover is ruimschoots toegerust voor het agile
en open modelleren van betekenisvol informatieverkeer met ruimst bereik. En daar
zitten we al geruime tijd op te wachten!
Maart
2010, 2010 © Jan van Til
De
uitstekende factsheet Samenwerken en elkaar begrijpen – over semantische interoperabiliteit
van het Forum Standaardisatie
(maart 2010) inspireerde me tot het schrijven van deze column.
De
methode Contextuele verbijzondering
(Cover) staat ook bekend onder de naam Metapattern.
Voorgaande
tekst is eveneens gepubliceerd op mijn blog “Informatiekundig bekeken”.